ОХУ-д нийт халдвар авсан хүний тоо 2020 оны 11 дүгээр сарын 25-ны байдлаар 2 сая 162 мянга боллоо. Нэг өдөрт халдвар авсан хүний тоо 9 дүгээр сарын сүүлийн 10 хоногоос эхлэн огцом өсөж, одоо өдөрт халдварлагсдын тоо 25 мянга хүрээд[1] байна. Хэдийгээр албан ёсны тайлан, мэдээнд энэхүү статистикийг баримталж байгаа ч энэ нь ихээхэн бууруулсан үзүүлэлт бөгөөд 6 дахин нэмэгдүүлж тооцвол бодит үнэнтэй ойртох[2] тухай мэргэжилтнүүд хэлж байгааг оросын “Независимая газета” сонинд өгүүлжээ.
ОХУ-ын Засгийн газраас 2020 оны 4-р сарын 3-нд буюу дотоодод халдвар тархсанаас 1 сарын дараа Коронавирусын халдварын улмаас нөхцөл байдал дордсон үед хамгийн их хор хохирол амсаж байгаа эдийн засгийн салбар нэгжүүдийн жагсаалтыг[3] гаргаж, тэдгээрийн үйл ажиллагааг дэмжих, санхүүгийн тусламж, татварын хөнгөлөлт үзүүлэх зорилгоор “Төв банкны тухай Холбооны хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулах тухай”, бусад холбогдох хууль тогтоомжууд, зээлийн гэрээнд нэмэлт өөрчлөлт оруулах хуулийн заалтыг цар тахлын эсрэг авах арга хэмжээнд хэрэглэх төлөвлөгөө гарган баталсан. Манай улс бүх бизнес үйл ажиллагаагаа хорьж зогсоох биш, харин ОХУ-ын жишгээр эрсдэлд орж буй салбар нэгжүүдийг яаралтай тодорхойлж, зээл тусламж, хөнгөлөлт үзүүлэх асуудлыг нэн тэргүүнд шийдвэрлэх шаардлагатай байна.
ОХУ-д хэрэгжүүлсэн арга хэмжээнүүдээс манай улсад хуулбарлах боломжгүй, нөөц бололцоо хүрэхгүй, эсвэл огт байхгүй салбар (вирус судлал, хүнд машин техникийн үйлдвэрлэл)-ын үйл ажиллагааг орхиод, манайд хэрэгжүүлж болзошгүй гэсэн зүйлсийг ерөнхийд нь багцлан үзлээ. Үүнд нэгдүгээрт, эрүүл мэндийн салбар, хоёрдугаарт, нийгмийн эмзэг бүлгийнхэнд хандсан халамжийн үйлчилгээ, гуравдугаарт, эрсдэлд ороод байгаа байгууллага компани, жижиг дунд үйлдвэрлэлд зориулсан санхүүгийн дэмжлэг тусламж гэсэн чиглэлийг хамааруулж байна.
Эрүүл мэндийн салбарт: коронавирусын эмчилгээнд зориулсан эмнэлгийн тоног төхөөрөмж, ор хангамжийг нэмэгдүүлэх; эм, эмнэлгийн үйлчилгээ үзүүлдэг, бүтээгдэхүүн борлуулдаг байгууллагуудын үйлчилгээг илүү түргэн шуурхай болгох зорилгоор аливаа зөвшөөрөл олгох процедураас чөлөөлөх, татварын хөнгөлөлт үзүүлэх; коронавирусын эсрэг хэрэглэх эм тариа, вакциныг гаалийн татвараас чөлөөлөх; тодорхой нэр төрлийн бүтээгдэхүүнийг импортыг татвараас чөлөөлөх; шинжилгээний 370 төв, вакцин гаргахаар ажиллаж байгаа 7 төвд[4] санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэх; сайн дурын ажилтнуудад хүндрэл учруулахгүй шаардлагатай эм тариа, наад захын хүнсний бүтээгдэхүүнийг олгодог байх зэрэг үйл ажиллагаанд хэр хэмжээний зардал гаргахыг хуваарилсан байна. Манай улсад шинжилгээний төвүүдийг яаралтай олшруулах, тоног төхөөрөмжөөр хангах хэрэгтэй. Энэ салбарт засгийн газраас үзүүлсэн дэмжлэгүүдийг харахад манай улсад аливаа хөнгөлөлт үзүүлж, зарим татвараас эрүүл мэндийн байгууллагыг чөлөөлөх зэрэг үйл ажиллагааг явуулж байгаа хэдий ч 60-аас дээш насны хүмүүсийг халамжилж байгаа хүмүүст наад захын хүнсний болон эмийн бүтээгдэхүүнийг чирэгдэлгүй олгох, мөн эмзэг бүлгийн хүмүүст тусламж дэмжлэг үзүүлж байгаа сайн дурынханд тодорхой хэмжээний үйлчилгээний хөнгөлөлт үзүүлэх зэргийг хэрэгжүүлэх боломжтой.
Нийгмийн эмзэг бүлгийнхэнд зориулсан халамж үйлчилгээ: Хүүхдүүдэд үзүүлэх халамж үйлчилгээг сар тутмын, нэг удаагийн, мөн нас насаар ангилан төрөл бүрийн халамж олгож байгаагаас гадна 1,5 нас хүртэлх хүүхэд халамжилж байгаа хүний тэтгэмжийг 2 дахин нэмэх, ажлаас халагдсан тохиолдолд ажилгүйдлийн тэтгэмжээс гадна хүүхдүүдийн тоогоор нэмэлт тэтгэмж өгөх гэх мэт арга хэмжээг авч хэрэгжүүлсэн байна. Мөн ажлаас халагдсан тохиолдолд ажилгүйдлийн тэтгэмжийг албан тушаал хамааралгүй нэг дүнгээр олгох, нэмэлтээр тодорхой заасан хугацааны сургалтанд үнэ төлбөргүй суух, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн асуудлыг шуурхай шийдвэрлэх; хүнд өвчтэй хүмүүсийг асран халамжилж байгаа сайн дурын ажилтнуудыг цалинжуулах; эмч, сувилагч, асрагч нарт нэмэгдэл цалин олгох ажлыг зохион байгуулжээ . Энд дурдаж буй богино хугацааны сургалтуудад үнэ төлбөргүй сургах хөтөлбөрт 2,9 тэрбум рубль[5] гаргаж байгаа нь нэг талаас ажилгүй иргэдээ дэмжих, нөгөө талаас энэ төрлийн бизнес эрхэлдэг байгууллагууддаа дэм болох юм. Манай улс хүүхдийн 100,000 төгрөгөөс өөр халамжид зориулж их хэмжээний хөрөнгө зарцуулах чадамжгүй тул ажилгүй иргэддээ боловсрол олгох, дижитал платформ хөгжүүлж дөнгөж эхэлж байгаа гарааны бизнесийнхэнд дэмжлэг үзүүлэх ажлыг хэрэгжүүлэх боломжтой.
Санхүүгийн дэмжлэг: Цар тахлаас болж хор хохирол амсаж байгаа салбар, жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчдэд хөнгөлөлттэй, урт хугацааны зээлийг олгох, татвар болон даатгалын төлбөрийн хугацааг 3-6 сараар хойшлуулах, дахин сунгах, жижиг дунд үйлдвэрлэлийн зээлийн хүрээг өргөтгөх, хүүг бууруулах, бүх бизнесийг дэмжих зээл гаргах, огт ажиллах боломжгүй байгаа агаарын тээврийн болон аялал жуулчлал, зочид буудлын үйл ажиллагаа эрхэлдэг бизнесүүдийг дэмжих зорилгоор үндсэн зээлийн төлөлт, татварын төлбөрийг хойшлуулах арга хэмжээг авчээ. Манай улсын хувьд аялал жуулчлал, зочид буудлын үйлчилгээний салбарын хөгжил сайнгүй, тухайн компаниуд улирлын чанартай үйл ажиллагаа эрхэлдэг, хугацаа богино зэрэг шалтгаан их тул энэ салбарын татварыг хойшлуулах биш, тодорхой хугацаанд чөлөөлөх шаардлагатай. Жижиг дунд үйлдвэрлэл эрхлэгчдэд олгох зээлийн хүрээг бусад улсад нэмэгдүүлж, зээлийн хүүг багасгаж байхад манай улсын 2021 оны төсөвт энэ санхүүжилтийг бүрмөсөн зогсоосон.
Бусад: Төр захиргааны үйл ажиллагаанд: ОХУ-ын засаг захиргааны үйл ажиллагааны хүрээнд хийгдэх аливаа зөвшөөрөл, лиценз олгох, сунгах ажлын заримыг бүрмөсөн үгүй болгох, заримыг автоматаар сунгах, аливаа төрийн ажиллагааг хялбаршуулах зэрэг ажил хийгдэж байгаагаас ихээхэн хэмнэлт хийгдэж байна. Боловсролын салбарт: зайны сургалтын 30 платформ ажиллаж, сурагчид ба оюутнуудын онлайн сургалтын нөхцөлийг хангах; эрдмийн цол, зэргийг зайнаас хамгаалах; холбооны эрдэм шинжилгээний болон боловсролын байгууллагуудад санхүүгийн дэмжлэг үзүүлэх гэх мэт арга хэмжээг авч хэрэгжүүлж байна. Эдгээр арга хэмжээ манай улсад хэрэглэгдэж байна. Гэхдээ ерөнхий боловсролын сургуулиудад ашигладаг дотооддоо боловсруулсан платформ байхгүй. Энэ нь зөвхөн цар тахлаар хязгаарлагдах зүйл биш тул энэ чиглэлд хөрөнгө оруулж, боловсруулах зайлшгүй шаардлага тулгарч байна.
Ашигласан эх сурвалж:
1. Отчёт о текущей ситуации по борьбе с коронавирусом, 17 ноября 2020, Коммуникационный Центр Правительства Российской Федерации http://static.government.ru/media/covid19/reports/JP5I1yb7yNMIebqp68ST0zqGLQ5DfZ9q/2020-11-17_coronavirus_government_report.pdf
2. Потери страны от эпидемии могут превысить 600 тысяч человек
3. https://www.ng.ru/economics/2020-11-17/1_8016_demography.html
4. Постановлением Правительства от 03.04.2020 434. http://static.government.ru/media/covid19/plans/ldJStcjk275Ge5bUhTPuB6f8W0mwHSom/PlanRF.pdf
5. Меры правительства РФ по борьбе с коронавирусной инфекцией и поддержке экономики, Здоровье. http://government.ru/support_measures/measure/49/
Танилцуулга мэдээ бэлтгэсэн:
ШУА-ийн Олон улсын харилцааны хүрээлэнгийн Орос судлалын
салбарын эрдэм шинжилгээний ажилтан, магистр Д.Туул
Ковид-19: халдвар хамгааллын олон улсын туршлага (БНХАУ-ын жишээгээр)
Ковид-19: халдвар хамгааллын олон улсын туршлага (АНУ-ын жишээгээр)
Ковид-19: халдвар хамгааллын олон улсын туршлага (БНТУ-ын жишээгээр)
Ковид-19: халдвар хамгааллын олон улсын туршлага (БНСВУ-ын жишээгээр)
Ковид-19: халдвар хамгааллын олон улсын туршлага (ХБНГУ-ын жишээгээр)
Ковид-19: халдвар хамгааллын олон улсын туршлага (БНСУ-ын жишээгээр)
Ковид-19: халдвар хамгааллын олон улсын туршлага (Япон улсын жишээгээр)